Różnorodność konsumentów na światowych rynkach i troska o bezpieczeństwo ludzi, maszyn i procesów, wyzwalają jeszcze większą dynamikę oraz konkurencję w przemyśle spożywczym. Zakłady przetwórstwa mięsnego, rybnego, owoców i warzyw, cukrownie, mleczarnie, piekarnie, rzeźnie, gorzelnie, browary, czy wytwórnie soków, to obszary, gdzie nieustanne wdraża się nowe technologie. Wdrożenie takie na istniejących liniach produkcyjnych wymaga często modernizacji starych maszyn lub zakupu nowych.
Bezpieczeństwo pracowników i żywności
Bezpieczeństwo pracowników i żywności przemysłu spożywczego to dwa główne filary, wymagające od projektantów szczególnej uwagi. Dyrektywa maszynowa 2006/42/WE w załączniku I podaje wymagania bezpieczeństwa, dotyczące aspektów konstrukcyjnych maszyn, technicznych środków ochronnych i środków informowania. Wymagania higieniczne natomiast zostały określone w załączniku I części 2.1 dyrektywy, a także w normach zharmonizowanych i rozporządzeniach.
Gładkie powierzchnie, pozbawione szczelin i wypukłości, w których mogłyby gromadzić się resztki żywności, a także swoboda czyszczenia i dezynfekcji, to tylko niektóre wymagania dyrektywy stawiane projektantom. Aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie i długą żywotność maszyny, konieczne jest stosowanie smarów i innych pomocniczych substancji niebezpiecznych dla zdrowia, które równocześnie nie mogą mieć styczności z produktami spożywczymi. Kluczowa dla grupy maszyn używanych do przetwarzania żywności jest norma PN-EN 1672-2. Precyzyjnie określa ona rozwiązania techniczne oraz warunki higieny, celem zminimalizowania ryzyka infekcji lub skażenia.
Ocena ryzyka
Należy jednak pamiętać, że aby zapewnić bezpieczeństwo dla obu filarów (ludzi i żywności), podstawą jest ocena ryzyka maszyn. Pomaga ona dobrać właściwe rozwiązania techniczne i higieniczne, a w rezultacie zredukować ryzyko.
Sama produkcja żywności w całym przemyśle spożywczym stanowi kluczowy etap łańcucha dostaw. Odpowiedzialność za bezpieczeństwo spoczywa zarówno na producencie, w obszarze skonstruowania maszyny, jak również na użytkowniku, w obszarze jej eksploatacji zgodnej z przeznaczeniem. Zarówno jedni jak i drudzy, w obliczu dużej ilości skomplikowanych przepisów i wymagań, zwracają się o pomoc w kwestii oceny zgodności do wyspecjalizowanych jednostek.
Doradztwo inżynierów posiadających wiedzę i doświadczenie w ocenie ryzyka maszyn, zarówno na etapie tworzenia projektu maszyny oraz na etapie modernizacji istniejących linii, daje gwarancję spełnienia wymagań zasadniczych. W konsekwencji bezpieczeństwo operatorów i produktów.
Angelika Ciecierska
Inżynier bezpieczeństwa maszyn TECH-SYSTEM Group
Przejdź do zakładki dostawcy na platformie Food Industry Support i skorzystaj z bezpłatnych konsultacji: TUTAJ